سنسور

دستگاه کنترل موتور دارای سنسور های مختلف اطلاعاتی است. گر چه نام سنسور های اطلاعاتی و کاربرد آنها در دستگاههای مختلف فرق می کند ولی متداول ترین سنسور ها یا سوییچ های ورودی عبارتند از:

۱-سنسور جریان هوا:

این سنسور بین فیلتر هوا و دریچه گاز قرار گرفته است و نسبت هوای وارد شده به داخل موتور را مشخص میکند. دارای یک صفحه متحرک اندازه گیری – فنر ارتجاعی – پتانسیومتر – سنسور دمای هوای ورودی – محفظه نوسان گیر و صفحه جبران کننده می باشد. با روشن شدن موتور هوا از راه هواکش به داخل موتور کشیده می شود که باعث جابجا شدن صفحه اندازه گیر می شود و فنر تحت فشار قرار می گیرد. صفحه اندازه گیر و پتانسیومتر در روی یک محور میچرخند این زاویه چرخش توسط پتانسیومتر به ولتاژ تبدیل میشود. واحد ای سی یو ولتاژ این سیگنال را مشخص کرده و مقدار باز شدن صفحه اندازه گیر توسط پتانسیومتر مشخص میشود.

۲-سنسور موقعیت دریچه گاز:

این سنسور برروی محفظه ی دریچه ی گاز قرار گرفته است و ممکن است یک سوییچ (یا ترکیبی از چند سوییچ) یا یک مقاومت متغیر باشد که در وضعیتهای دریچه بسته در حالت دور آرام یا دریچه باز هنگام بارگذاری کامل موتور قرار میگیرد و این اطلاعات را به ای سی یو منتقل میکند.

(یک پتانسیومتر – تغییر زاویه صفحه دریچه گاز را مشخص کرده و نسبت ولتاژی را از یک مدار مقاومتی به ای سی یو میفرستد.)
ای سی یو مقدار حجم هوای ورودی را توسط مقدار زاویه دریچه گاز و سرعت موتور محاسبه میکند.

۳-سنسور اکسیژن:

سنسور اکسیژن روی منیفولد دود و در جریان گاز های اگزوز قرار داده می شود. سنسور اکسیژن تشکیل شده از یک پوشش از یک پوشش سرامیکی و الکترودهای پلاتینی که در دو طرف از قسمت داخل و خارج پوشیده شده است.

هوای محیط به داخل سنسور وارد میشود و قسمت بیرونی سنسور در معرض گازهای اگزوز قرار می گیرد. این ماده ی سرامیکی در درجه حرارت های بالا رسانا میشود(نیمه هادی ها)این سنسور میزان اکسیژن نسوخته موجود در گازهای خروجی را اندازه گیری و به ای سی یو اطلاع میدهد تا ای سی یو بر حسب نیاز مقدار سوخت ارسالی را کم یا زیاد کند. الکترود پلاتینی به عنوان کاتالیست عمل می کند و باعث میشود که اکسیژن موجود در گاز اگزوز نسبت به منوکسید کربن عکس العمل نشان داده و به گاز دی اکسید کربن تبدیل شود این کار باعث افزایش حجم اکسیژن و افزایش حساسیت سنسور میگردد.

در سنسور های جدید از واحد گرم کن در ساختمان سنسور استفاده شده است که در درجه حرارت سنسور را سریعا به مقدار لازم می رساند. این سنسور از کانکتور سه فیشه استفاده میکند.

۴-سنسور درجه حرارت مایع خنک کننده:

این سنسور اغلب در منیفولد ورودی و در مجرای آب خنک کننده قرار میگیرد. مقاومت این سنسور از نوع ان تی سی می باشد که وقتی مایع خنک کننده تغییر کند مقاومت اهمی ان نیز تغییر میکند. (مقاومت ان با افزایش دما کاهش میابد)این سنسور دمای مایع خنک کننده را اندازه گیری کرده و ولتاژ خروجی ان را به ای سی یو ارسال میکند و ای سی یو بهترین نسبت مخلوط را برای حالت گرم بودن و سرد بودن موتور فراهم می کند. تا زمانی که موتور سرد است انژکتور ها به مدت طولانی تر باز نگه داشته میشود تا سوخت بیشتری به موتور تحویل گردد و زمانی که دمای مایع خنک کننده بالا میرود از غنی نمودن سوخت کاهش می یابد.

(سنسور دمای آب که با تغییر دما دچار کاهش مقاومت داخلی می شود اصطلاحا مقاومت ان تی سی گفته میشود.)

۵-سنسور خودسوزی (ضربه زدن – ناک سنسور):

زمانی که احتراق در سیلندر از حالت استاندارد خود خارج گردد و احتراق در یک یا چند سیلندر زودتر انجام گیرد این احتراق ناقص به صورت ضربه شنیده می شود و اساسا هر چه اکتان بنزین پایین تر باشد میزان خودسوزی بنزین بالاتر رفته و ضربه بیشتر می شود این سنسور از موادی ساخته شده است که در برابر نوسانات ناشی از ضربه حساس می باشد. اطلاعات مربوطه را به ای سی یو ارسال میکند و ای سی یو هم میزان آوانس موتور را کاهش داده و همزمان نسبت سوخت به هوا را افزایش می دهد. محل قرار گرفتن این سنسور در بلوکه سیلندر تعبیه شده است.